Zbiór 12 opowiadań Philipa K. Dicka (Zapłata, Niania, Świat Jona, Śniadanie o zmierzchu, Miniaturowe miasto, Ojcowskie alter ego, W lepszym świecie, Zautomatyzowana fabryka, Epoka Beztroskiej Pat, Zastępca, Małe co nieco dla nas, temponautów i Przedludzie). Pierwsze mnie rozczarowało, a ostatnie zdegustowało. Po środku było tak sobie - raz lepiej, raz gorzej, ale bez rewelacji.Tytułowa "Zapłata" sprawia wrażenie scenariusza do taniego filmu akcji i to napisanego na chybcika. Została zresztą zekranizowana, tyle, że pół wieku później (tu informacje o filmie Johna Woo, jeśli ktoś ciekaw).
W "Przedludziach" Dick stawia znak równości między aborcją a morderstwem, co uważam za nadużycie. Opowiadanie zionie mizoginizmem, sportretowana w nim matka to już nawet nie karykatura człowieka, a jakiś cyborg wyzbyty wszelkich uczuć. Za to ojciec jest cacy, tylko, nie wiedzieć czemu, zupełnie bezradny wobec potwora, którego sobie wziął za żonę.
Motywem przewodnim większości opowiadań jest bezsilność jednostki podlegającej nieustannej presji społecznej, uciskanej przez aparat państwowy i wielkie korporacje, całkowicie zależnej od zaawansowanej technologii i sztucznej inteligencji albo zdanej na łaskę kosmitów. Temat stale obecny w twórczości Dicka, ale to, co w powieściach można wyczytać między wierszami, tu jest podane wprost, wręcz łopatologicznie. Zabrakło mi też tego halucynacyjno-schizofrenicznego klimatu, choć w kilku opowiadaniach pojawiają się zawirowania rzeczywistości i niepewność, co jest prawdą, a co złudzeniem. Po autorze "Ubika" i "Człowieka z wysokiego zamku" spodziewałam się znacznie więcej.
2 komentarze:
"Przedludzie" nie prezentują aborcji jako morderstwa ale zadają pytanie o to jak daleko może posunąć się człowiek w ocenie co jest przydatnym materiałem na istotę ludzką. Przynajmniej ja to tak widzę. Postać matki to typ kobiety wychowanej w kulturze, która stanowi tło dla opowiadania(pańswto zezwala na aborcję dzieci do dwunastu lat i w wyraźny sposób pozwala rodzicom odsuwać od siebie odpowiedzialność za ten czyn). Wbrew temu co można sądzic, wcale nie jest nam daleko do społeczństwa, gdzie zdolność rozwiązywania określonych zagadnień(np jak w opowiadaniu - równań matematycznych) decyduje o byciu, lub nie byciu czlowiekiem. Wybacz, że tak przyczepiłem sie do "Przedludzi" ale to jedno z moich ulubionych opowiadań. Gratuluje bardzo sympatycznego bloga.
Witaj!
Mnie się wydało, że "Przedludzie" to opowiadanie z tezą i to nachalnie wpieraną. Ale po namyśle dochodzę do wniosku, że Twoja interpretacja ma rację bytu. Co nie zmienia faktu, że bardziej mi się podobały inne, choćby "W lepszym świecie", "Zautomatyzowana fabryka" albo "Epoka Beztroskiej Pat". Pomysł tego ostatniego Dick wykorzystał w "Trzech stygmatach Palmera Eldritcha", o ile dobrze pamiętam. Generalnie wolę jego powieści - w opowiadaniach są dobre pomysły, ale potraktowane zbyt skrótowo i pobieżnie.
Prześlij komentarz